160
ad Charitatem. Certamen Pordenoniicum ipso. A Carolo Imperatore pro pictura Annunciationis unica, bis mille coronatos accipit. Opera eius Mantuana. Varia eiusdem. Romam venit. Iudicium Michaelis Angeli de Titiano. Opera eius Veneta. Ab Imperatore magnis muneribus donatus. Picturae eius poeticae. De methodo eius pingendi: Picturae in senio ab ipso factae. Opus quoddam ipsius nocturnum. Alia eiusdem. Opera eius Augustana. In senia Picturas aetatis iuvenilis immutat. Peste moritur.
LXVII. FRANCISCUS
PRIMATICIUS Bononiensis
Pictor et Architectus,
LXVII. FRANCISCO PRIMATICIO.NObili genere satus, et ad mercaturam primo applicitus; mox ad Diagraphicen pronior Mantuam abit ubi tum Julius Romanus laborabat in Palatio T. ubi inter plures coaetaneos tam in chromatica quam in plastica gypsata tantopere proficiebat, per sexennium, ut non tantum in cubiculo quodam maiori, inter ornamenta plastica, bella In Galliam venit. quaedam antiquo Romanorum more, cum variis aliis, iuxta ideas Julii elaborabat; sed et anno 1531. desideranti Galliarum Regi pictorem quendam iuniorem, qui in plastica gypsata probe exercitatus esset, a Duce prae ceteris mitteretur. Cum igitur Regi et methodus et artificium istius perplaceret, anno 1540. Romam eundem mittebat, ad coemenda opera quaedam antiqua; quod tanta hic sedulitate efficiebat, ut brevi temporis spatio varia capita, corpora, et statuas colligeret 124. numero. Ubi et a Jacobo Barotio Vignolano apographum fieri curabat equi aenei in Capitolio existentis; cum magna parte historiarum columnae Traiani; Commodo item, Venere, Laocoonte, Tiberi, Nilo, et Cleopatra Belvederensi, ut ex aere omnia fundi possent.
Statuas multas in Galliam defert.Mortuo autem interea Rosso, Primaticius ad absolvenda derelicta opera eius domum revocatus, tot antiqua secum ferebat, aere mox fusa, ut ad Fontanas bellaquenses quasi nova Roma exurgeret: ubi simul omnia tanta arte fundebat artifex noster, ut membranae crassitiem vix excederent, et laevore tanto, ut antiqua ipsa viderentur. Quo facto Porticus Rossi brevi absolvebat Primaticius plasticis et picturis plurimis easdem exornando: ubi adiutores habebat pictores iuniores alios, Rogerium Bononiensem. Prosperum Fontanam; Johannem Baptistam Bagnacavallum, et diligentiorem ceteris Nicolaum Mutinensem; qui tanta arte maioribus imaginibus in albario recente expingebat magnum oecum chorearum, ut olearia mixtura pictae viderentur. Et ut silentio praetereamus alia, inter cetera conclave aliquod, cui Papilioni nomen, pulcherrimis fornicibus instructum
figuras inferne conspiciendas continet plurimas.
Architectus sit Regis Galliae.Dehinc praefecturam accipiebat Franciscus in omnes totius regni structuras: ad omnia interea adhibitus, quae artibus his capi possent, sive festa, sive ludos equestres, et larvaturas respicias, sive alia quaevis ullatenus invenienda: comis alias et liberalis erga amicos; praesertim arti suae addictos, non pictoris amplius statu, sed magnatibus par vivens, provectiore demum aetate in Gallia mortuus est, icone sua in tabula nostra Q. spectandus.
LXVIII. TITIANUS UC-
CELLIUS Cadorensis
Pictor.
LXVIII. TITIAN UCCELLO.EFfigie sua in tabula R. a nobis exhibitus, nobili genere Cadore natus, quod est Castellum ad Piavam quinque milliaribus a claustris Alpium in confinibus Germaniae situm anno 1480. decimo iam aetatis anno Venetias ad avunculum quendam suum missus, ob picturae amorem, Johanni Bellino Bellini discipulusdisaipulus. in disciplinam tradebatur, ubi praeceptoris quidem methodo primum, id est, duriore manu penicillum peritissime tractabat; viso autem anno 1507. Georgionis modo, maiori elevatione et rotundiori mole imagines suas pingebat, id potissimum conatus, ut non facta prius delineatione ad viva exemplaria coloribus omnia exprimeret; quamvis et in diagraphica super charta, et in albario recente sese exerceret.
Praecox icones pingit.Anno aetatis duodecimo icones iam faciebat viventium similes admodum, carnosasque et vividas, capillis etiam, vestibus, Opera eius et tela serica egregie expressis. Post pictas quasdam, pro domo Germanica historias, fugam Christi in Aegyptum pingebat, Maria per nemus aliquod iter faciente, cum tractu campestri pulcherrimo; quem in finem Belgas quosdam in domo sua laborantes sustentabat, qui communiter subdialibus prae ceteris excellebant. In nemore autem illo multa exhibuerat animalia, viventibus simillima. Dehinc pro Nobili quodam Belga iconem faciebat veritate maxima conspicuam: quin et Christum a Pilato productum, cum figuris plurimis, opere magni aestimato: iterumque pro eodem imaginem D. Virginis viventis magnitudine cum figuris variis icones domesticotum referentibus, nec non Tobiam cum