330
diei adventum; ea nimirum colorum demissione naturali, qualis hoc ipso tempore in universo huius orbis theatro revera apparet. Sic alia quadam in tabula, eodem in loco, extat expressio horae vespertinae, ubi ad occasum iamiam properans Solis lumen, rubicundo ad montium cacumina allabitur fulgore, rutilante ob exsiccantem diei calorem et aethere, et arefactis ob aestivi Solis fervores non montibus tantum, sed et vallibus et arboretis; argutiis ad miraculum usque memorabilibus. Sed et tertiam eodem autore tabulam praedictus Baro de Mayer confieri curabat, quae tempus horae secundae pomeridianae exhibebat; qua ratione nimirum e stabulis iterum per rivulum quendam in pascua educuntur pecora, in campum quendam amoenissimum, arboribus, ruinis, planitie amplissima et montanis varie exornatum; quantum scilicet requirere potuit ipsissima naturae similitudo: Ut hae picturae pro schola merito haberi queant omnium subdialia pingentium, e qua, certissima elucescit manuductione, quomodo vera ordinanda sit topographia, quid observandum circa Horizontis limitem, qua ratione versus eundem omnia diminuenda, colores iuxta proportionem distantiae temperandi; horae diei distincte proponendae, harmonia horum omnium retinenda, et partes anticae propinquo et prominulo, posticae remoto et longinquo aspectu collocandae, quod ille incomparabili ubivis observavit cura: unde iconem quoque ipsius in gloriosam ipsius memoriam tabula nostra N. N. exprimere non dubitavi.
CCLXVI. JOSEPHUS WERNERUS
Bernensis,
CCLXVI. JOSEPHUS WERNER.IN his picturae studiis eo commodius ad sublimia eniti potuit, quod ipse parens eius pictor esset satis peritus, Bernaeque celebris admodum, et multis artis suae testimoniis clarus; qui exinde hunc filium suum a tenera mox iuventa, ad picturam cum aliis exercitiis applicuit, propriaque manuductione fundamenta optima eidem instillavit: deinde autem in disciplinam Discipulus est Matthaei Meriani. tradidit Matthaeo Meriano pictori Francofurtano celeberrimo, ut apud hunc ad opera maiora coloribus oleariis pingenda adduceretur: ubi tantopere etiam progressus est, ut non spem saltem, sed specimina iam futurae perfectionis ederet laudatissima. In Italiam venit. Ex quo in Italiam perrexit, ibique omnia, quae studio illius congrua et utilia essent, perlustravit: capto ex Urbe Romana (quae revera theatrum est omnium bonarum artium,) emolumento maximo, factisque operum artificiosissimorum apographis fidelissimis, quibus aliquot annos insumsit.
Quoniam autem picturae albarii recentis
et colorum oleariorum haec est natura, ut inchoata semel imagine, vel corpore vel facie quadam, opus hoc eadem die absolvendum sit, (in priori potissimum genere) cum materia adhuc humida est; quia materia semel indurata colores recentes non facile admittit, sed opus omne quasi Picturis membranarum incumbit. scabiosum evadit: cum ex adverso a picturis gummatis omni cessari queat tempore: hinc ad opuscula membranacea gummata minora se convertit, inque iis brevi tantam assecutus est celebritatem, ut opera eius ab omnibus Principibus desiderarentur, et laudum eius amplitudo insigniter excresceret, cum praesertim picturae eius a variis Principibus, Cardinalibus et Legatis Regiis in diversas Orbis partes dispergerentur.
In Galliam venit.Ex Italia Lutetiam sese recipiebat in aulam Regiam, ibidemque varia elaborabat opera maxime memorabilia gummati generis, quae inventiones potissimum et allusiones erant poeticae in laudem Galliae Opera eius. Regis excogitatae, quarum plenior enarratio nimium foret prolixa: ubi certissimum tamen est, eum in isto laborum genere, tam inventione, quam iudicio et venustate omnes longe superasse alios. Praeterea autem tam Regis, quam iudicio et venustate omnes longe superasse alios. Praeterea autem tam Regis, quam aliorum Primatum saepius, mira felicitate et similitudine, expinxit icones: et inter alia opera eius potisimam merentur laudem illa, quae pro Domino Quinotio, technophilo maximo, elaboravit, qualia sunt: Parnassus cum Musis, et argutissimis earundem emblematibus: Palladis imago; nec non Junonis; et Dianae, itemque Florae: porro Dido fugiens; eademque Dido sibi ipsi inferens manus: deinde Artemisia mariti cineres potans: Amphitheatrum illud Romanum, quod vulgo Colossaeum appellant: Serpens Cadmi; S. Eustachius etc. singulatim omnia summa arte atque industria expolita.
Augustae larem figit.Postmodum autem artifex iste noster in Germaniam concedens, Augustae Vindelicorum domicilium sibi eligebat, ubi pro Rege praedicto Galliae et pro graphicophilis aliis plura confecit opera: Cumque et ibidem in claruisset nominis illius gloria, Serenissima Electoris Bavariae coniux, quae fautrix erat istarum artium insignis, ab illo effigurari desiderabat septem D. Virginis mysteria, quae magno cum iudicio, nec minore sedulitate disposita, cum variis ornamentorum generibus brevi temporis spatio perficiebat, et tanta quidem cum satisfactione Electricis, ut pro singulis partibus centenos eidem numerari iuberet Ducatos Hungaricos. Mox eodem pingendi genere icones elaborabat technophilorum quorundam singularium, et opera minuta alia, quibus varia inserebat ornamenta mechanica, architectonica, et optica; quin et subdialia et animalia pro natura